Dagwacht 24 januari 2023

08.25 uur Groene Kerk open
08.30 uur Muziek: Lied 466 : 1 , 3 , 4
08.35 uur Welkom

Tekst van het openingslied

O wijsheid, daal als vruchtbare taal!
Het zaad verdort, de oogst wordt schraal,
op aarde plant het kwaad zich voort,
de waanzin voert het hoogste woord.
O kom, o kom, Emmanuel!
Verblijd uw volk, uw Israël!

O kom, Gij wortel Isaï,
verlos ons van de tirannie,
van alle goden dezer eeuw,
o Herder, sla de boze leeuw!
O kom, o kom, Emmanuel!
Verblijd uw volk, uw Israël!

Ontsluit, Gij die de sleutel zijt,
die opendoet en niemand sluit,
het huis van dood en duisternis
waarin uw volk gekluisterd is!
O kom, o kom, Emmanuel!
Verblijd uw volk, uw Israël!

Openingsgebed

Inleiding op de lezing
We zijn vandaag begonnen met een Adventslied over De wijsheid als Emmanuel, wijsheid als een gestalte van de Messias. Daar kom ik op 7 februari – dan lezen we weer uit spreuken – nog op terug. De Heilige Geest wordt ook wel als een gestalte van de Wijsheid gezien.
Daarom horen we na de zegenbede een Pinksterlied Kom Schepper, Geest…).

Net als vorige week lezen we vandaag uit het Bijbelboek Spreuken. Dat is één van de Bijbelboeken die samen worden aangeduid als wijsheidsliteratuur.
Het bijzondere van deze wijsheden is dat ze nogal alledaags en logisch klinken.
Ze gaan maar weinig over geloven of over God dienen.
De wijsheden worden toegeschreven aan koning Salomo, de zoon van David, een Bijbelse figuur, maar een groot deel van die wijsheden was in Bijbelse tijden al ‘gewoon’ in omloop.
Dat ze toch in de Bijbel staan heeft te maken met de gedachte, de Bijbelse overtuiging, dat álle wijsheid van God komt.
Dus in algemene wijsheid kunnen we ook iets van Gods wijsheid ontdekken.
Dat noemen we ook wel ’algemene openbaring’.
God laat zichzelf ook zien, ook kennen, in de gewone dingen.
Mensen die God niet uit de Bijbel of door Jezus kennen, kunnen daarom toch ook een besef van God hebben.
Dat leerden we in de zending altijd al: God is allang bij mensen die God nog niet kennen zoals wij God kennen.
Als ze God leren kennen, of Jezus, dan gaan ze ook in hun eigen cultuur dingen herkennen als ‘afkomstig van God’.
Zo lezen we de spreuken uit het Bijbelboek Spreuken: alledaagse wijsheid, maar wij herkennen de bron.
En zo kijken we ook naar het alledaagse leven, naar onze cultuur: je kunt er, met een geoefend oog, iets van God in herkennen.

Schiftlezing: Spreuken 19:1-14 (Nieuwe Bijbelvertaling 2021)

1Beter een arme die onberispelijk leeft
dan een leugenaar – zo iemand is dwaas.
2IJver zonder kennis leidt tot niets,
wie overijld te werk gaat, begaat al snel een misstap.
3Dwaasheid brengt een mens op een dwaalspoor,
maar hij verwijt het de HEER.
4Rijkdom maakt veel vrienden,
een arme komt alleen te staan.
5Een valse getuige blijft niet ongestraft,
wie leugens verkondigt, gaat niet vrijuit.
6Velen dingen naar de gunst van een voornaam persoon,
ieder is de vriend van een vrijgevig mens.
7Een arme wordt door al zijn broers gehaat,
meer nog door zijn vrienden, ze gaan hem uit de weg;
als hij een beroep op ze doet, is dat tevergeefs.
8Wie zijn verstand gebruikt, heeft zijn leven lief,
wie zich laat leiden door inzicht, is geluk op het spoor.
9Een valse getuige blijft niet ongestraft,
wie leugens verkondigt, gaat te gronde.
10Weelde past niet bij een dwaas,
nog minder past het dat een slaaf heerst over vorsten.
11Een verstandig mens houdt zijn woede in toom,
het siert hem als hij fouten door de vingers ziet.
12Als het brullen van een leeuw, zo is de woede van een koning,
als dauw op het gras, zo is zijn goedgunstigheid.
13Een dwaze zoon is voor zijn vader een ramp,
het geruzie van een vrouw is als een dak dat altijd lekt.
14Huis en have erf je van je voorouders,
maar een vrouw met inzicht krijg je van de HEER.

Gedachten bij de tekst
Het zijn allemaal weer gedachten om op te kauwen.
Het laatste vers, vers 14, is nog het meest gelovig: daarin gaat het over een vrouw met inzicht; dat is een geschenk van de Heer.
Dat is wijs en mooi om je echtgenote als een geschenk van God kunt zien.
Ik voeg eraan toe: in de algemene wijsheid van onze tijd leren we bij de vrouw als partner ook direct te denken aan de man als partner en aan andere vormen van partnerschap. Dat is de algemene wijsheid van de emancipatie.
In die algemene wijsheid dat mannen en vrouwen, alle partners gelijk zijn, herkennen we iets van Gods wijsheid.
Het is mooi én wijs én gelovig om in de mensen die je gegeven zijn, een geschenk van God te zien!

Stilte

Aansteken intentiekaarsen

Gebed, afgesloten met stil gebed en Onze Vader

Onze Vader in de hemel,
laat uw naam geheiligd worden,
laat uw koninkrijk komen,
laat uw wil gedaan worden
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons vandaag het brood
dat wij nodig hebben.
Vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij vergeven
wie ons iets schuldig is.
En breng ons niet in beproeving,
maar red ons van het kwaad.
Want aan U behoort het koningschap,
de macht en de majesteit
in eeuwigheid.
Amen.

Mededeling
De teksten die ik in deze Dagwachten uitspreek, komen ook op de website van de PGO. Wie ze graag per e-mail toegestuurd wil krijgen en nog geen e-mailadres heeft achterlaten, kan dat alsnog doen.
Er ligt een lijst bij de deur van de kerk en ook één in de koffiekamer in Willibrords Erf.

Daar is ook koffie voor wie daar zin in heeft.

Zegenbede
Eeuwige, zegen ons en houdt ons in uw hoede
Laat het licht van uw ogen over ons schijnen
En wees ons genadig
Blijf ons zien, geef ons vrede
Voor deze dag en al onze dagen.
Amen.

Muziek: Orgelbewerking van Veni Creator Spiritus (Kom Schepper, Geest… lied 670 NLB)