
Voor het Binnenlands diaconaat kiest de Diaconie van de PGO voor extra hulp en perspectief voor mensen zonder papieren (‘ongedocumenteerden’) in ons hele land en in onze directe omgeving.
Wie zijn eigenlijk die ‘ongedocumenteerden’? Het woord klinkt zo zakelijk-administratief. Het document dat ontbreekt, is een geldige verblijfsvergunning. De gevolgen daarvan zijn enorm.
Ze leven weggedoken in de schaduw van onze maatschappij, al zijn zij echter niet in overtreding: het verblijven in Nederland zonder verblijfsvergunning is op zich geen strafbaar feit. Wel lopen ongedocumenteerden altijd het risico om te worden opgepakt en in ‘vreemdelingendetentie’ te worden gezet, in afwachting van uitzetting. Om de uitzetting naar het kansloze, gevaarlijke of verafschuwde land van herkomst te vermijden, zoeken zij de anonimiteit op en zijn voortdurend op hun hoede.

Hoe groot is deze groep in ons land?
Uiteraard zijn er geen betrouwbare gegevens, want er is immers geen registratie. Schattingen lopen uiteen van 30.000 tot meer dan 100.00. Het lijkt erop dat het hoge getal de werkelijkheid het meest benadert. De meesten verblijven in de grote steden van ons land, maar kleinere aantallen zijn ook op veel andere plaatsen te vinden. In Leiden en omgeving verblijven naar schatting 150 tot 200 ongedocumenteerden.

Hoe ziet hun leven er uit?
Er zijn belangrijke verschillen, maar voor allen geldt, dat zijn geen toegang hebben tot alles wat van overheidswege ons normale leven in Nederland beschermt, vergemakkelijkt en in goede banen leidt. De meesten hebben geen vaste verblijfsplaats. Ongedocumenteerden hebben geen toegang tot sociale voorzieningen en ook een ziektekostenverzekering is voor hen onbereikbaar. De weg naar legaal werk is geblokkeerd, zodat de wettelijke bescherming van werknemers voor hen niet geldt. Ze klussen in en om huizen, maken schoon, werken in de horeca of als pakketbezorgers, verrichten seizoensarbeid in land- en tuinbouw. Allerlei soorten werk worden gedaan, maar zonder arbeidscontract, zonder minimumloon, zonder doorbetaling bij ziekte of ongeval. Ongedocumenteerden zijn een ongecontroleerde en nagenoeg onbeschermde , dus makkelijke, prooi voor uitbuiters, zowel voor werkgevers als voor malafide arbeidsbureaus. Uiteraard durven deze ongedocumenteerden veelal geen aangifte te doen.
Steun is geboden
Alle reden om hulp te bieden aan deze kwetsbare groep, die in ons land, ook dichtbij in ons midden, verblijft! Er zijn diverse instanties en kleinschalige initiatieven ontstaan die de ongedocumenteerden steunen met raad en daad, die meedenken met hun toekomst en die in crisissituaties hulp bieden. Kerk in Actie steunt een belangrijk deel van deze initiatieven. De hulp varieert van financiële steun voor aankoop van eerste levensbehoeften tot het leveren van begeleiding om zelfredzaamheid op te bouwen en zelfs het verschaffen van tijdelijk onderdak.
In ons PGO-project dragen wij gelijkelijk bij aan het landelijke KIA-project en de initiatieven van het Leids Diaconaal Centrum De Bakkerij. Hiermee helpen we mee op landelijk niveau, maar leggen ook een accent in ons eigen midden.

Het Leidse project
Elders in ons land
De Protestantse Gemeente Oegstgeest steunt al dit werk financieel en vraagt aandacht aan allen die het horen of lezen willen, om zich het lot van deze bijzonder kwetsbare groep mensen in ons midden aan te trekken.
Aanvullende informatie van Diaconaal Centrum De Bakkerij over ongedocumenteerden in Leiden en omgeving: informatie
Informatie over het Kerk in Actie-project ongedocumenteerden: informatie
Uw bijdrage kunt u overmaken naar: de Diaconie PG Oegstgeest, bankrekeningnummer NL87 INGB 0000 3734 56, onder vermelding van ‘Project ongedocumenteerden’. Dit kunt u rechtstreeks doen, of aangeven op het formulier van de jaarlijkse fondsenwerving.
Wolter Mooi, penningmeester Diaconaat en Zending